بررسی کارایی فنی زیربخش های زراعت و باغبانی در استان خراسان رضوی با استفاده از روش ترکیبی شبکه های عصبی مصنوعی و الگوریتم خوشه بندی فازی

به طور معمول توسعه بخش کشاورزی زیربنای توسعه اقتصادی هرجامعه ای است. در استان خراسان رضوی نیز کشاورزی به عنوان یکی از عمده ترین بخش های اقتصادی محسوب می شود . با وجود نیاز شدید به فعالیت های بخش کشاورزی همواره این نگرانی وجود داشته است که آیا این بخش قادر خواهد بود نقش کلیدی و حیاتی خود را در فرایند بوسعه اقتصادی کشور ایفا کند. یکی از ویژگی های عمده بخش کشاورزی آن است که تا حدود بسیار زیادی متکی به منابع خدادادی موجود از قبیل آب، زمین، و شرایط اقلیمی است . برخی از این منابع با محددویت مواجه است و بشر کنترل زیادی بر فرایند تولید آنها ندارد . از همین روی استفاده کارا از این منابع از اهمیت بالای برخوردار است . در مطالعه مطالعه حاضر ضمن توجه به برخی از اثرات منفی جانبی استفاده از منابع در بخش کشاورزی از قبیل بیلان منفی آب در دشت ها به محاسبه کارایی فنی شهرستان های استان خراسان رضوی در زیربخش های زراعت و باغبانی پرداخته شده است. محاسبه کارایی فنی در این مطالعه با استفاده از روش ترکیبی شبکه عصبی و الگوریتم خوشه بندی فازی انجام گرفته که بر مبنای تخمین تابع مرزی تولید استوار است. .متغیر وابسته تابع تولید در این مطالعه شاخص تولید محصولات کشاورزی هر شهرستان و متغیرهای مستقل شامل شاخص مصرف آب ، سطح زیر کشت، میزان استفاده از کود؛ بذر، سم، نیروی کار و ماشین آلات می باشد. جامعه آماری در این مطالعه شهرستان های استان خراسان رضوی بوده و داده های مورد نیاز از آمار و ارقام سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی و سازمان آب منطقه ای استان خراسان رضوی در سال های 76، 81، 82، 83 و 85 تهیه شده است. نتایج مطالعه نشان داد، توجه به اثرات منفی جانبی استفاده از منابع اب در بخش کشاورزی در هر منطقه و لحاظ نمودن آن در محاسبه کارایی فنی، می تواند نتایج ارزیابی کارایی فنی شهرستان ها را به طور قابل ملاحظه ای تغییر دهد . از بعد نظری نیز در مجموع می توان گفت که مدل مورد استفاده در این مطالعه از پتانسیل بالایی برای رقابت با سایر روش های محاسبه کارایی فنی برخوردار است.